Khi thực hiện việc phân chia di sản thừa kế, có nhiều câu hỏi thắc mắc được đặt ra xoay quanh vấn đề di sản thừa kế là tài sản đang thế chấp. Vậy tài sản đang thế chấp được chia thừa kế hay không? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp cụ thể hơn về vấn đề này.
>>> Giải đáp thắc mắc: Công chứng di chúc xong thì khi nào phát sinh hiệu lực?
1. Tài sản đang thế chấp có được lập di chúc không?
Khi muốn để lại tài sản của mình cho người khác sau khi chết, nhiều người đã lựa chọn lập di chúc thay vì để tài sản theo quy định pháp luật hoặc tặng cho người thừa kế. Lập di chúc cho phép người để lại có quyền chỉ định cụ thể hơn về việc phân chia di sản, cũng như truất quyền hưởng di sản của người thừa kế nếu muốn.
Để di chúc có giá trị pháp lý, người lập di chúc cần đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự năm 2015. Những điều kiện này bao gồm: người lập di chúc phải minh mẫn, sáng suốt khi lập di chúc, không bị lừa dối hoặc đe doạ; nội dung di chúc không vi phạm điều cấm, không trái đạo đức xã hội và hình thức di chúc không vi phạm quy định pháp luật.
Hiện nay, pháp luật không cấm lập di chúc với tài sản đang thế chấp trong ngân hàng. Tuy nhiên, để di chúc hợp pháp, người lập di chúc cần tuân thủ các điều kiện nêu trên.
Di chúc có hai hình thức là di chúc miệng và di chúc bằng văn bản. Trong di chúc bằng văn bản, có ba loại: di chúc có người làm chứng, không có người làm chứng, có công chứng hoặc chứng thực.
Khi chứng thực hoặc công chứng di chúc, Công chứng viên hoặc Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp xã sẽ yêu cầu người lập di chúc xuất trình bản chính Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ) để đối chiếu (theo khoản 8 Điều 40 Luật Công chứng năm 2014).
Tuy nhiên, nếu Sổ đỏ đang thế chấp tại ngân hàng, người lập di chúc không thể đưa bản chính Sổ đỏ để thực hiện thủ tục công chứng di chúc.
Trong trường hợp này, người lập di chúc cần phải có văn bản yêu cầu ngân hàng đang thực hiện thế chấp quyền sử dụng đất đồng ý cho xuất bản chính Sổ đỏ hoặc xác nhận bản chính Sổ đỏ đang thế chấp tại ngân hàng và cung cấp bản sao kèm theo xác nhận của ngân hàng về việc thế chấp tài sản này.
Tóm lại, dù tài sản đang thế chấp, người để lại di sản vẫn có quyền lập di chúc để chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Tuy nhiên, việc lập di chúc phải tuân thủ các điều kiện nêu trên và tùy vào hình thức lập di chúc, người lập di chúc cần đáp ứng thêm các điều kiện kèm theo khác.
2. Có được chia thừa kế di sản đang thế chấp không?
Trong trường hợp muốn phân chia di sản thừa kế, các đồng thừa kế cần tuân thủ quy định về công chứng theo Luật Công chứng năm 2014. Khi yêu cầu công chứng để thực hiện giao dịch hoặc hợp đồng, người yêu cầu công chứng phải xuất trình bản chính một số giấy tờ bao gồm: chứng minh nhân dân, căn cước công dân, hộ chiếu (nếu có), sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, và giấy chứng nhận quyền sở hữu hoặc sử dụng tài sản như Sổ đỏ, Giấy đăng ký xe.
Để thực hiện việc phân chia di sản thừa kế, các đồng thừa kế cần thực hiện các bước như sau:
>>> Giải đáp thắc mắc: Công chứng di chúc xong thì khi nào phát sinh hiệu lực?
1. Tài sản đang thế chấp có được lập di chúc không?
Khi muốn để lại tài sản của mình cho người khác sau khi chết, nhiều người đã lựa chọn lập di chúc thay vì để tài sản theo quy định pháp luật hoặc tặng cho người thừa kế. Lập di chúc cho phép người để lại có quyền chỉ định cụ thể hơn về việc phân chia di sản, cũng như truất quyền hưởng di sản của người thừa kế nếu muốn.
Để di chúc có giá trị pháp lý, người lập di chúc cần đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự năm 2015. Những điều kiện này bao gồm: người lập di chúc phải minh mẫn, sáng suốt khi lập di chúc, không bị lừa dối hoặc đe doạ; nội dung di chúc không vi phạm điều cấm, không trái đạo đức xã hội và hình thức di chúc không vi phạm quy định pháp luật.
Hiện nay, pháp luật không cấm lập di chúc với tài sản đang thế chấp trong ngân hàng. Tuy nhiên, để di chúc hợp pháp, người lập di chúc cần tuân thủ các điều kiện nêu trên.
Di chúc có hai hình thức là di chúc miệng và di chúc bằng văn bản. Trong di chúc bằng văn bản, có ba loại: di chúc có người làm chứng, không có người làm chứng, có công chứng hoặc chứng thực.
Khi chứng thực hoặc công chứng di chúc, Công chứng viên hoặc Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp xã sẽ yêu cầu người lập di chúc xuất trình bản chính Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ) để đối chiếu (theo khoản 8 Điều 40 Luật Công chứng năm 2014).
Tuy nhiên, nếu Sổ đỏ đang thế chấp tại ngân hàng, người lập di chúc không thể đưa bản chính Sổ đỏ để thực hiện thủ tục công chứng di chúc.
Trong trường hợp này, người lập di chúc cần phải có văn bản yêu cầu ngân hàng đang thực hiện thế chấp quyền sử dụng đất đồng ý cho xuất bản chính Sổ đỏ hoặc xác nhận bản chính Sổ đỏ đang thế chấp tại ngân hàng và cung cấp bản sao kèm theo xác nhận của ngân hàng về việc thế chấp tài sản này.
Tóm lại, dù tài sản đang thế chấp, người để lại di sản vẫn có quyền lập di chúc để chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Tuy nhiên, việc lập di chúc phải tuân thủ các điều kiện nêu trên và tùy vào hình thức lập di chúc, người lập di chúc cần đáp ứng thêm các điều kiện kèm theo khác.
2. Có được chia thừa kế di sản đang thế chấp không?
Trong trường hợp muốn phân chia di sản thừa kế, các đồng thừa kế cần tuân thủ quy định về công chứng theo Luật Công chứng năm 2014. Khi yêu cầu công chứng để thực hiện giao dịch hoặc hợp đồng, người yêu cầu công chứng phải xuất trình bản chính một số giấy tờ bao gồm: chứng minh nhân dân, căn cước công dân, hộ chiếu (nếu có), sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, và giấy chứng nhận quyền sở hữu hoặc sử dụng tài sản như Sổ đỏ, Giấy đăng ký xe.
Để thực hiện việc phân chia di sản thừa kế, các đồng thừa kế cần thực hiện các bước như sau:
- Bước 1. Xoá đăng ký thế chấp: Thanh toán đầy đủ các khoản vay với ngân hàng và tiến hành các thủ tục liên quan, bao gồm ký kết các giấy tờ vay vốn, lấy Sổ đỏ từ ngân hàng và thực hiện thủ tục xoá đăng ký thế chấp tại Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất.
- Bước 2. Công chứng thoả thuận phân chia di sản thừa kế: Chuẩn bị hồ sơ gồm phiếu yêu cầu công chứng, giấy tờ tuỳ thân của các đồng thừa kế, Giấy chứng tử của người để lại di sản, Sổ đỏ, Giấy khai sinh của con và Đăng ký kết hôn của người để lại di sản thừa kế.
- Bước 3. Thực hiện công chứng thoả thuận: Đưa hồ sơ đến Văn phòng/Phòng công chứng tại địa phương có đất để thực hiện quy trình công chứng. Thời gian thực hiện công chứng là 15 ngày công khai tại Uỷ ban nhân dân cấp xã nơi có đất và nơi cư trú cuối cùng (nếu khác nhau); sau đó, thực hiện công chứng trong không quá 02 ngày làm việc. Trong trường hợp phức tạp, thời gian công chứng không quá 10 ngày làm việc.
- Bước 4. Chi trả phí, lệ phí công chứng: Phí và lệ phí công chứng được tính dựa trên giá trị tài sản của di sản theo quy định tại Điều 4 Thông tư 257 năm 2016 của Bộ Tài chính.
MIỄN PHÍ DỊCH VỤ CÔNG CHỨNG TẠI NHÀ
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Hotline : 0966.22.7979 – 0935.669.669
Email: ccnguyenhue165@gmail.com
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Hotline : 0966.22.7979 – 0935.669.669
Email: ccnguyenhue165@gmail.com